Συνδεδεμένοι

Είναι ο τίτλος του βιβλίου του δικού μας Nicholas Christakis και του James Fowler, οι οποίοι παρουσιάζουν στοιχεία σχετικά με το πώς τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν κάθε πλευρά της ζωής μας: το πώς αισθανόμαστε, το πόσα χρήματα κερδίζουμε, ποιον είναι πιθανότερο να παντρευτούμε, το αν θα αρρωστήσουμε ή αν τελικά θα πάμε να ψηφίσουμε — όλα όσα μας αφορούν σχετίζονται με το τι κάνουν, αισθάνονται και σκέφτονται οι άλλοι γύρω μας. Η επαναστατική ιδέα που προτείνει το βιβλίο είναι ότι καθοδηγούμαστε ασυναίσθητα από τους ανθρώπους που μας περιστοιχίζουν, σαν τα πουλιά ενός σμήνους που κινούνται σε πλήρη συμφωνία.

Είχε μιλήσει και ο Πλάτωνας για τη φιλία, είχε διαπιστώσει και ο Αριστοτέλης ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να υπάρξει μακριά από μια οργανωμένη κοινωνία. «Κάθε άνθρωπος έχει σχέσεις με τους συγγενείς του, με τους συναδέλφους στη δουλειά, με φίλους που είναι αρκετά στενοί ή όχι. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν με τη σειρά τους επιπλέον φίλους και συναδέλφους και όλοι μαζί αποτελούμε και δημιουργούμε αυτά τα τεράστια κοινωνικά δίκτυα», λέει ο κ. Χρηστάκης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (11/3/2010). «Μέσα από αυτό το απέραντο πλέγμα που όλοι μας αποτελούμε κομμάτι του, αν κάποιος άνθρωπος πει κάτι που θελήσει, που σκεφθεί, ακόμα κι αν είναι τελείως άγνωστος σε μας, αμέσως θα κυκλοφορήσει στον λαβύρινθο του κοινωνικού δικτύου, θα μας βρει και θα μας επηρεάσει».

Γιατί όμως δημιουργούμε τα κοινωνικά δίκτυα; «Ενωθήκαμε, συνδεθήκαμε, για να πάμε μπροστά σαν ανθρώπινο είδος. Και πίσω από αυτήν την ανεπαίσθητη - πολλές φορές προσπάθεια κρύβονται εν μέρει τα γονίδιά μας, που μας ωθούν να υφαίνουμε τον απέραντο κοινωνικό μας ιστό για να μεταδώσουμε τις ευχάριστες πληροφορίες, τις πρωτότυπες ιδέες μας, τις αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή μας. Και κρατιόμαστε ενωμένοι, ακόμα κι αν ο εαυτός μας μπορεί να βρεθεί σε μεγάλους κινδύνους όταν αναγκάζεται να συνυπάρχει με τόσους ανθρώπους. Είναι αλήθεια ότι από τη στιγμή που γινόμαστε μέρος σε ένα κοινωνικό δίκτυο, βρισκόμαστε στο έλεος απειλών. Η συνύπαρξη με τόσους ανθρώπους απειλεί την υγεία μας καθώς μπορεί να κολλήσουμε κάποια ασθένεια. Απειλεί ενδεχομένως την ίδια μας τη ζωή καθώς μπορεί να πέσουμε θύματα βίας. Όμως, επειδή την ίδια στιγμή στο ίδιο κοινωνικό δίκτυο γινόμαστε μέτοχοι των καλών πραγμάτων που επίσης κυκλοφορούν, αυτό που κερδίζουμε είναι πολύ σημαντικότερο από το τίμημα». Το διακύβευμα επομένως είναι η ίδια μας η εξέλιξη.