Όλα τα πράγματα, καθετί που ξέρουμε, μας φαίνεται βαλμένο μέσα σε δυο πλαίσια, σε δυο "περιέχοντα" όπως τα έλεγε ο Αριστοτέλης. Καθετί που βλέπω, πιάνω ή συλλογίζομαι, τα βιβλία μου, το γραφείο μου, το σπίτι μου, η πόλη και πιο πέρα τα βουνά, η θάλασσα, η πλατιά φύση, ο ίδιος ο εαυτός μου με τις εντυπώσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του είναι βαλμένα σε ένα πελώριο δοχείο που το λέμε έκταση, διάστημα, άπειρο ή γενικότερα χώρο κι εγώ, ίσως κι ο χώρος μαζί, φαινόμαστε τυλιγμένα σε κάτι άπιαστο μα πραγματικό, την αιώνια ροή, το πέρασμα από κατάσταση σε κατάσταση, τον χρόνο.
Σκεφτόμαστε τα δύο αυτά στοιχεία σαν ανεξάρτητα από τα αντικείμενα που βρίσκονται μέσα τους, σαν οντότητες.
Την πιο ορθοτόμο διατύπωση στη φυσική αυτή αντίληψη του χώρου και του χρόνου έδωσε ο Νεύτωνας, ο οποίος επίσης υποστήριξε ότι ο χρόνος δεν έχει σχέση με την κίνηση. Για τον Νεύτωνα, οι αιώνες θα περνούν κι αν ακόμη σταματήσει κάθε κίνηση στο σύμπαν. Επίσης υποστήριξε ότι ο άπειρος χώρος είναι το αισθητήριο του Θεού που μ' αυτό το μέσο κατορθώνει να είναι πανταχού παρών.
Δεν έχουν βέβαια όλοι οι φιλόσοφοι την ίδια άποψη. Στην αρχαιότητα, ο Ζήνων ο Ελεάτης αρνιόταν το χώρο επειδή, αν ήταν κάτι πραγματικό, έπρεπε να περιέχεται μέσα σε έναν μεγαλύτερο χώρο κι αυτός σε άλλον κι έτσι ως το άπειρο.
Για τον Αριστοτέλη, ο χώρος και ο χρόνος αφορούσαν τη σχέση ανάμεσα στα πράγματα και ήταν κατά συνέπεια γεννήματα της εσωτερικής αντίληψης (ο χρόνος συγκεκριμένα γεννιόταν από τη σχέση μεταξύ πριν και μετά, τη ροή των παραστάσεων, την προσοχή, την αναμονή, τη μνήμη και ο χώρος ήταν η σχέση ανάμεσα σε αντικείμενα που συνυπάρχουν). Βέβαια, δεχόταν ότι οι αφορμές που γεννούν αυτές τις παραστάσεις βρίσκονται έξω από τον άνθρωπο, στον κόσμο.
[συνεχίζεται…]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου