Ένα κοάν: “Δεν υπάρχει χρόνος. Τι είναι μνήμη;”.
Αν χτυπήσω δυο φορές με το χέρι μου το τραπέζι, δεν έχω άλλη επιλογή από το να παραδεχτώ ότι αυτό που υπάρχει ανάμεσα στα δύο χτυπήματα είναι χρόνος. Άρα χρόνος υπάρχει. Μόνο που υπάρχει επειδή έχω μνήμη του πρώτου χτυπήματος.
Όλα όσα κτίζονται μέσα μου, κτίζονται με βασικό δομικό υλικό τη μνήμη μου – κι επειδή η μνήμη είναι ελλιπής, μπορώ να αρχίσω να αμφισβητώ όλα όσα κτίζονται μέσα μου.
Τι μένει λοιπόν; Μόνο το τώρα. Ακόμα κι αν υπάρχει χρόνος, τελικά δεν έχει σημασία.
6 σχόλια:
Τελικά υπάρχει χρόνος ή δεν υπάρχει;
Μα το θέμα ακριβώς είναι ότι τα κοάν δεν έχουν λογική εξήγηση.
Αλλά, ας το προσπαθήσουμε. Θα σου κάνω κι εγώ μια ερώτηση. Υπάρχει Μεγάλη Άρκτος ή δεν υπάρχει;
Δεν ξέρω τι είναι τα κοάν, αλλά μου φαίνεται πιο λογικό, να υπάρχουν τα δυο χτυπήματα ακριβώς επειδή υπάρχει ο χρόνος ασχέτως αν υπάρχει ή όχι η μνήμη.
Τώρα για την Μεγάλη Άρκτο, αν εννοείς τον αστερισμό, τα άστρα δηλαδή που το απαρτίζουν, ναι υπάρχει.
Στο Google Sky που είδα, το πιο απομακρυσμένο αστέρι απέχει από την Γη 14 ώρες φωτός. Έτσι αν την βλέπεις τώρα στον ουρανό σημαίνει πως υπήρχε πριν 14 ώρες. ;)
Ώστε υπάρχει Μεγάλη Άρκτος. Βεβαίως, όπως θα είδες και στο Google Sky, δεν κρέμεται κάπου στο σύμπαν ένα σύνολο άστρων που να απαρτίζει τη Μεγάλη Άρκτο. Πρόκειται για διαφορετικά άστρα, σε διαφορετικές αποστάσεις, σε διαφορετικούς γαλαξίες που λόγω της συγκεκριμένης οπτικής μας από τη Γη ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ σαν ένα σύνολο, το οποίο ονομάσαμε "αστερισμό". Επομένως, Μεγάλη Άρκτος δεν υπάρχει.
Όμως είναι δυνατόν να υποστηρίξει κανείς στα σοβαρά ότι δεν υπάρχει, τη στιγμή που επί αιώνες ναυσιπλόοι, θαλασσοπόροι και παντός είδους οδοιπόροι, αγρότες και απλοί άνθρωποι τη χρησιμοποιούν για να προσανατολιστούν, πλάθουν μύθους γύρω από αυτήν και είναι σημείο αναφοράς για όλους τους πολιτισμούς; Όχι. Επομένως Μεγάλη Άρκτος υπάρχει. Αλλά είναι μια σύμβαση, μια γενικά καθομολογημένη σύμβαση.
Έτσι και με τη ροή του χρόνου. Υπάρχει η μετρήσιμη ροή (με τα ρολόγια κλπ) που είναι κάτι άλλο από την εσωτερική, ψυχολογική ροή, η οποία εξαρτάται από τη μνήμη.
Αν ένας άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται την ροή του χρόνου σημαίνει πως είτε έχει χάσει τα λογικά του, είτε δεν έχει μνήμη. Ο χρονος όμως υπάρχει. Μπορεί να μην θυμάμαι αν χτες πρώτα φτερνίστηκα και μετά σου απάντησα, η το αντίστροφο, αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα αμφισβητήσω τον χρόνο, αλλά μάλλον την μνήμη μου.
Κι όταν λέω χρονος εννοώ ΠΑΝΤΑ αυτό που μετράμε με τα ρολόγια [γιατί έτσι τον ονομάσαμε, είναι και η Γλώσσα μια σύμβαση για να μπορούμε να συνεννοούμαστε]. Ακόμα και η ίδια η έννοια της μνήμης προϋποθέτει την ύπαρξη του χρόνου, γιατί αναφέρεται πάντα στο παρελθόν. ;)
Οπότε αυτό το κοαν λέει ασυναρτησίες. Ξέρεις καν' άλλο; :D
Όλα τα κοάν μοιάζουν με ασυναρτησίες και γενικά η φιλοσοφία Ζεν φαίνεται παράλογη, αλλά κάνει κανείς πολύ ενδιαφέρουσες σκέψεις όταν στοχάζεται επ' αυτών. Υπάρχουν αμέτρητα κοάν, ψάξε λίγο στο google.
Ενδιαφέρον σημείο αυτό που αναφέρεις, ότι η ίδια η έννοια της μνήμης προϋποθέτει την ύπαρξη του χρόνου, μολονότι αυτονόητο, δεν το είχα σκεφτεί έτσι ακριβώς. :)
Δημοσίευση σχολίου